Spinloodje of toch netverzwaring?

Loden cylindrisch object (V751MPB)

Tijdens de werkzaamheden met de metaaldetector is er gisterochtend dit loden object gevonden. Dit object heeft een diameter van 1,5 cm en kwam uit de stort van put 21 spoor 8. Dit werd in eerste instantie aangezien voor een spinloodje. Een spinloodje werd gebruikt als gewicht (vliegwiel) voor de spintol, waarmee ruwe wol tot draden werd gevlochten. De nog ongetwijnde wol werd op een spinrok (Engels: distaff) geprikt en vandaar uit opgedraaid door de met een spinsteen verzwaarde spintol.

Spinrok met ruwe wol, en spintol (met kleine kluwen en spinsteen) eronder (ca. 1325-1350 ad, British Library, Additional 42130 f.60.

In de middag hebben meer archeologen zich gebogen over het object. Een van hen opperde dat het mogelijk een visnetgewichtje zou kunnen zijn. Het loodje komt namelijk uit een vermoedelijke gracht. Een visnetverzwaring wordt, zoals al de naam al doet vermoeden, gebruikt om een visnet te verzwaren en op zijn plek te houden. Het door ons gevonden object is vergelijkbaar met een aantal gewichtjes die zijn aangetroffen bij een opgraving van de Valtherschans in Valthe (uit: RAAP, Reconstructie Valtherschans te Valthe, 2023).

Netverzwaringen Valtherschans (foto: (c) RAAP)

Een spinloodje is vaak iets breder en platter en heeft een conisch gat, waar de houten staf van het spinnen in past. Een netverzwaring was vaak ronder en eenvoudiger en heeft geen conisch gat. Het verschil tussen deze twee soorten is te zien in onderstaande afbeelding.

Verschillende vondsten van lood en keramiek

De uiteindelijke conclusie (op basis van de grootte, vorm en het vergelijkbare materiaal) is dat het hier waarschijnlijk gaat om een visnetgewichtje! Een passende vondst voor een mogelijke gracht of viskenij!