Ziekenzorg en zalf

Armen- en ziekenzorg vormen enkele van de traditionele kernwaarden van de Kruisheren. Ook te Ter Apel moeten we met het bestaan van een ziekenboeg (Infirmarium) rekening houden. Van de patiënten en de geneesheren zijn uiteraard weinig resten te verwachten, maar deze week werd de bodem van een klein potje in steengoedbaksel (dus afkomstig uit het […]

Warmte in stijl

  Twee fragmenten van een kacheltegel zijn vandaag gevonden. Een lijkt de onderkant van een vogeltje af te beelden en de ander lijkt een stuk van de rand. Ze zijn niet onderdeel geweest van dezelfde tegel, maar mogelijk wel van dezelfde kachel.   Tegelkachels werden gebruikt als efficiënte verwarming vanaf de 12e en 13e eeuw […]

Heiligenbeeld?

Vandaag werd dit fragment pijpaarde ontdekt. Het zou de basis van een groot heiligenbeeld kunnen zijn, waarbij slechts nog een enkele gewaadplooi herkenbaar is.  De onderzijde wordt gevormd door een plastische band van gedraaide klei. Een soortgelijk motief kennen we bijvoorbeeld van een beeld van de heilige Catharina uit Wales. https://museum.wales/collections/online/object/ab23fe4d-10bc-37c8-bfc6-a07e833a6a2e/Medieval-plaster-figurine-St-Catherine/ Zou ook dit een […]

De uitbouw van Van Drielst

Egbert van Drielst (1745-1818), geboren in Groningen maar verhuisd naar Haarlem, schilderde ooit Gezicht op Klooster Ter Apel rond 1780. Hierbij lijkt een tweede torenspits zichtbaar Hoewel we vermoeden dat Van Drielst vooral een artistieke sfeerimpressie heeft willen geven, maakt onze worsteling met de duiding van de muurrestanten aan de oostzijde wel weer actueel, beweert […]

Ramen en ruiten

Vandaag werd dit vensterglas gevonden. Het is een ruitvormig fragment dat uit een groter rond glaspaneel werd gesneden en de ramen van de voormalige oostbouw kan hebben gevormd Omdat in een ruitvorm efficiënt stukken vlak glas gesneden konden worden uit een grotere glasschijf, waren ramen in de late middeleeuwen van deze ruitjes samengesteld Dit procedé […]

Rampjaar 1472

In de kronieken van moederklooster Bentlage is het volgende opgeschreven: Vermoedelijk is hierbij vooral het dak en de verdiepingsvloeren verbrand – zoals in 2019 bij de Parijse Notre Dame – want in 1473 wijdt de bisschop van Osnabrück de kerk alweer opnieuw in. Op basis van dendrologische dateringen van het dak blijkt dat de kap […]

Middeleeuwse fundering?

Op het eerste oog leek werkput 14 niet veel interessants te bevatten, de hele put was tijdens de restauratie van 1931-1933 overhoop gehaald. Maar, tijdens het verdiepen van de put stuitten we op een aantal kloostermoppen die nog aan elkaar vast zaten. Dit kan de originele middeleeuwse kloosterfundering zijn geweest. Deze fundering is in de […]

Van de kaart…

Archeologen zijn vaak ook liefhebbers van oude kaarten. Historische kaarten vertellen je iets over welke landschapselementen in het verleden karterenswaardig waren. Op de kaarten van klooster Ter Apel zijn – buiten de belangrijke clausuur van kerk en gebouwen- vrijwel altijd de waterlopen aangeven. De Runde (west) en Ruiten Aa (oost) draineerden naar het noorden toe […]

Geen idee…

Dit fragment pijpaarde (fijne klei waarvan kleipijpen werden vervaardigd) werd gevonden in een demplaag van wp8. Het heeft een doorboring gehad en op de nog natte klei moet textiel hebben gelegen, want de indrukken staan er nog in! Dat soort textielindrukken kennen we van pijpaarden Christusbeeldjes uit de 15e en 16e eeuw. Qua vorm “lijkt […]